تالیف: سید حسن الحسینی

عنوان کامل کتاب: میراث پیامبری( چیستی پیام پروردگار برای مسلمان معاصر)

عنوان فرعی: عنوان فرعی تداوم پیامبری

قالب نگارش: مقدمه و سه بخش شامل: «عرصه‌های تداوم پیامبری»، «پیامبری و سیاست» ، «پیامبری و شأن فرهنگی» و پیوست ها

تعداد صفحات: این اثر در 300 صفحه

ناشر: انتشارات کاغذ سفید / پائیز 1402

چرایی وجودی و چیستی کتاب «میراث پیامبری»

بدون تنزیه و پاک انگاری دیگران، مدت‌ها بود به اعواجاج و بد رفتاری‌های مشمئزکننده مسلمانان با خود و با دیگر ملل و دیگر نحله‌های فکری و پیامدهای آن فکر می‌کردم. ابتدا موضوعاتی مانند؛ رحمانیت فراموش شده دین حنیف، کنار نهادن عاملیت انسان و فردیت فربه حقوقی او در دستگاه آفرینش و دین حنیف، رواج سلفی‌گرایی تکفیری و اخباری‌گری، ستیزه جویی و انقلابی‌گرایی، امت‌گرایی در مناسبات ناهمخوان عصر ملت‌گرایی و بالاخره استبداد دینی؛ توجه مرا جلب کرد. تالیف «کتاب رحمانیت اسلام» در این راستا شکل گرفت. پس از مدتی با کمی مداقه در مذهب‌گرایی‌های بعضا تعصب‌آلود و مملو از خرافات، که همگی بعد از اسلام نخستین پدیدار شده‌اند؛ به زلال حقیقت در پیام پیامبری می‌اندیشیدم. تا این که از آغشته شدن و اختلاط دین و قدرت و کارکرد‌های انحرافی و نتایج پر خسارت آن برای دوگانه «دین و ملت»، تکرار خاطرات قرون وسطای اروپا و درس‌های حاصل از آن؛ توجه مرا بیش از پیش جلب نمود.

پس از مشورت و جلسات پی در پی با برخی از علاقه‌مندان به این مباحث، برای چاره‌اندیشی و رفع این دغدغه به نظر رسید؛ مهمترین کار ارائه تعریف نسبتا جامع و مانع از «میراث پیامبری» است. این در حالی بود که ذهنیت من با آسیب‌شناسی دینی که بیش از 700 آیه از آیات قرآن کریم بدان اشاره دارند، آشنا بود. و به تازگی از تالیف کتاب «قرآن و دینداری متعارف» (انتشارات بعثت – 1397) که مروری بر ناهنجاری‌های دین ورزی رایج بود و از تالیف مجموعه چهار جلدی «نقد آمریت در هدایتگری دینی» (نشر کاغذ سفید – 1400 ) فراغت پیدا کرده بودم. موضوعاتی که بی‌تاثیر در این انتخاب نبودند.

در حال حاضر اما، آسیب‌شناسی مغفول مانده به بهانه مقدس بودن مقوله دین، متون دینی و حتی عالمان و رهبران دین پناه، به پیدایش نوعی از فساد در بین آنان و نیز به پیدایش جهل مقدس منجر شده است. از این رو، مصمم شدم در حد بضاعت اندک به امید گشودن دروازه‌ای برای ورود اندیشمندان تواناتر؛ به تبیین میراث پیامبری در دو بعد سلبی و اثباتی بپردازم .

واقعیت آن که برای زیست مومنانه در دنیای معاصر، بیش از آگاهی از چگونگی وحی یا دانستن مسیر پیامبری، داشتن درکی روشن از میراث نبوت و پیامبری، برای مسلمانان حائز اهمیت بسیار است. چرا که اصولا، زیست مومنانه مسلمانان در دنیای امروز، مستلزم آگاهی‌های عمیق در مورد پیام پیامبر خاتم (ص) برای مردمان این زمانه است. بر آن مبناست که انتظار از دین و تکالیف فردی و بعضا اجتماعی هر یک از مومنین مورد بازنگر قرار گرفته و معین می‌گردد.

در این نوشتار تلاش شده از یک سو به میراث پیامبری، نگاهی توام با نوعی از آسیب شناسی، بررسی‌ها حتی المقدور به دور از ظاهر گرایی و تحجر زدگی، مناسک گرایی، مذهب گرایی، فروع گرایی و سیاست زدگی و قدرت گرایی باشد. تا از افزودنی‌های وفق پسند و فهم بشری به دین فاصله نسبی خود را حفظ کنیم. از دیگر سو، در نگره ای فرا فقهی و با محوریت دو مفهوم «خدا» و «انسان» و با عنایت به اهداف ارسال رسل و ماموریت‌های ایشان بر مبنای قرآن کریم، کلیت سنت و خوانش عقلانی از منابع ، به درک واقع بینانه تر و دقیق تری از چیستی پیام حضرت حق ، ماموریت دین و بسترهای تداوم پیامبری دست یابیم.